Tổ chức cộng đồng Người_Mường

Xưa kia, hình thái tổ chức xã hội đặc thù của người Mường là chế độ lang đạo, các dòng họ lang đạo (Đinh, Quách, Bạch, Hà) chia nhau cai quản các vùng. Đứng đầu mỗi mường có các lang cun, dưới lang cun có các lang xóm hoặc đạo xóm (Ậu đạo), cai quản một xóm. giúp việc cho nhà lang, hưởng lộc của lang.

Sau này vào thời Nhà nguyễn chính quyền Mường có thêm chức Lý trưởng. Chức này vẫn sau lang cun. Sau một số năm (thường 3 năm) thì bầu lại lý trưởng. Lý trưởng phải được sự phê chuẩn của Lang cun.

Về bản chất Lang cun Mường và chế đô Lang cun có xấu tốt. Giống như quan cũng có quan xấu quan tốt. Dân Mường vẫn thích chế độ lang đạo hơn là chịu sự quản lý của người Kinh

Nhà Nguyễn sau khi thành lập phế bỏ chế độ Lang đạo, đặt quan lại lên cại quản liền xảy ra sự chống đối, như khởi nghĩa Le Duy Lương, khởi nghĩa ở Thạch Bị, Sơn Âm.Về sau vua Minh Mạng lại khôi phục chức chế độ Lang đạo. Đặc biệt khi bắt được người cầm đầu, nhà Nguyễn chỉ phủ dụ mà không thấy giết.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Người_Mường http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12330881m http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12330881m http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85088516 http://www.muong.org/2012/06/inh-cong-oc-mot-dung-... //musicbrainz.org/artist/524c2cce-c52d-43e3-aed8-9... http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu... http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu... http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=512&idmid... http://www.vanhoanghethuat.org.vn/sach/tuchi/index... http://thegioidisan.vn/vi/dan-toc-muong-co-tu-bao-...